Maandagavond 24-04-2017 organiseren de Vrienden van de Filosofie in Oost-Groningen samen met het 4 mei Comité Scheemda de provinciale BEVRIJDINGSLEZING 2017 in het kader van "vier5mei" met als spreker de Leidse professor mr. dr. JEROEN ten VOORDE en als onderwerp LEO POLAK (1880-1941).
De lezing gaat over het leven en het werk van de Groningse professor dr. Leo Polak. Deze hoogleraar was als jurist en filosoof een vurig pleitbezorger van een open samenleving, een kampioen van het vrije denken, de peetvader van het Nederlandse humanisme, onderwijshervormer, antifascist en verdediger van het vrije woord. Leo Polak is in Nederland de verbindende schakel geweest tussen het vooroorlogse antigodsdienstige vrijdenken en het naoorlogse humanisme van het Humanistische Verbond. Zijn rechtsfilosofische opvattingen, in het bijzonder over vergelding, zijn nog steeds het bestuderen waard. Leo Polak was een fel tegenstander van de nazi's die hij vanaf hun machtovername in woord en daad bestreed. Hij werd lid van het bekende "Comité van waakzaamheid" dat zich tegen fascisme maar voor de vrije, open samenleving inzette. Na de Duitse inval in 1940 bleef zijn houding onverzettelijk. Dat blijkt onder andere uit zijn dagboek waarin hij schreef: "Liever een dode leeuw dan een levende hond".
In november 1940 werd hij – net als andere Joodse ambtenaren – ontslagen. Leo Polak had tegen dit ontslag geprotesteerd en zich zeer negatief tegenover de Duitse bezetter uitgelaten. Als gevolg daarvan werd hij begin 1941 gearresteerd en in het voorjaar naar concentratiekamp Sachsenhausen gedeporteerd. Bevangen door ziekte, uitputting en onmenselijke behandeling overleed Leo Polak aldaar op 9 december 1941.
Als spreker voor de bevrijdingslezing heeft de organisatie de jonge briljante professor mr. dr. Jeroen ten Voorde kunnen strikken.
Deze hoofddocent strafrecht aan de Universiteit Leiden is aan de Rijks Universiteit Groningen ook bijzonder hoogleraar van de Leerstoel Leo Polak en besteedt ongeveer 1 dag per week aan wetenschappelijk onderzoek naar het gedachtegoed van de rechtsfilosoof en vrijdenker Leo Polak. Heeft het onderzoek nieuwe feiten aan het licht gebracht? De lezing van professor Ten Voorde zal ondermeer gaan over de vergeldingstheorie van Leo Polak, Polaks anti-nazisme voor de oorlog en de relatie tussen het nazistrafrecht en de vergeldingstheorie van Leo Polak.
De provinciale BEVRIJDINGSLEZING 2017 vindt 24-04-2017 plaats in de Oldambtster herberg hotel De Esbörg, Esbörgstraat 16 te Scheemda. Aanvang 20.00 uur en de toegang is gratis dankzij de gemeente Oldambt, gastgemeente voor "vier5mei 2017" van de provincie Groningen.